I. Prawo do działki
Działkowcem może zostać każda pełnoletnia osoba, która na stałe mieszka w Polsce.
Prawo do działki można uzyskać poprzez :
- podpisanie umowy dzierżawy działkowej z zarządem ROD – tylko wtedy , gdy w ogrodzie jest wolna działka,
- zawarcie umowy dzierżawy działkowej z zarządem okręgowym PZD – tylko w nowym ogrodzie,
- przeniesienie praw do działki – gdy nabywamy prawo od innej osoby, zawierając umowę z dotychczasowym działkowcem , którą musi zatwierdzić zarząd ROD,
- wstąpienie w prawo do działki po osobie bliskiej – dotyczy przejścia prawa do działki na małżonka zmarłego działkowca,
- ustanowienie prawa do działki przez sąd,(np. w drodze licytacji )
- ustanowienie prawa do działki po śmierci działkowca, jeśli małżonek nie przejmuje działki.
Najpopularniejszą ścieżką jest ta, gdy działkowiec odstępuje swoje prawo na rzecz innej osoby w drodze umowy. Żeby taka umowa była ważna należy spełnić następujące warunki :
- musi być zawarta na piśmie,
- podpisy stron umowy muszą być potwierdzone notarialnie
- musi być zatwierdzona przez stowarzyszenie ogrodowe, do którego składamy wniosek o zatwierdzenie przeniesienia praw do działki wraz z umową,
- we wniosku należy podać wysokość wynagrodzenia za nasadzenia, urządzenia oraz altanę znajdującą się na działce,
- każdy działkowiec ma prawo do jednej działki.
Zarząd od doręczenia mu umowy ma 2 miesiące na jej zatwierdzenie w formie uchwały, o czym powinien poinformować osobę składającą wniosek w formie pisemnej.
Stowarzyszenie ogrodowe może odmówić zatwierdzenia umowy:
- z ważnych powodów podając uzasadnienie przyczyny odmowy,
- gdy jest inny kandydat oczekujący na działkę – musi on wtedy w ciągu 2 tygodni zapłacić ustalone wynagrodzenie ustępującemu działkowcowi.
Odmowę taką można zaskarżyć do sądu.
II. Członkostwo
Działkowiec nie musi być członkiem stowarzyszenia ROD. Może wtedy ograniczać się jedynie do korzystania z działki. Ma jednak obowiązek przestrzegać regulamin ogrodu, uiszczać opłaty oraz podporządkowywać się decyzjom zarządu i walnych zebrań.
Natomiast działkowiec będący członkiem stowarzyszenia ma prawo uczestniczyć w walnych zebraniach i podejmować decyzje w tym dotyczące opłat i wyboru władz ogrodu. Ma także bierne prawo wyborcze, czyli może kandydować i być wybieranym do zarządu ROD.
Żeby zostać członkiem ROD należy :
- złożyć deklarację członkowską,
- odbyć szkolenie organizowane przez okręgowe zarządy PZD,
- odebrać uchwałę zarządu ROD o nadaniu członkowstwa w PZD.
Małżonkowie mogą użytkować tylko jedną działkę w ROD, a w przypadku gdy oboje zostają członkami PZD wpłacają tylko jedno wpisowe, jedną składkę członkostwa i jedną opłatę inwestycyjną.